DEM Parti, 2 Temmuz 1993’te Sivas’ta gerçekleşen Madımak Katliamı’nın tüm yönleriyle araştırılması, toplumsal yüzleşmenin sağlanması ve benzer acıların tekrar yaşanmaması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Meclis Araştırma Komisyonu kurulması için önerge sundu.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas’ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Kültür Etkinlikleri sırasında Madımak Oteli’ne yönelen saldırganlar tarafından çıkartılan yangında, çoğu sanatçı, yazar ve aydından oluşan 33 kişi katledilmiştir. Aradan geçen uzun yıllara rağmen bu katliamın nedenleri, arka planı ve toplumsal etkileri tüm yönleriyle aydınlatılamamıştır. Bu katliam, toplumun hafızasında silinmez bir iz bırakmış; özellikle farklı inanç grupları arasında karşılıklı güvenin yeniden inşası açısından hâlâ çözüm bekleyen bir yara olarak varlığını sürdürmektedir. Sivas Katliamının hem bireysel hem de toplumsal düzeyde doğurduğu sonuçların kapsamlı şekilde değerlendirilmesi, benzer acıların tekrarlanmaması için hayati önemdedir. Bu çerçevede, olayın tüm yönleriyle araştırılması, gerekli toplumsal yüzleşmenin sağlanması ve toplumsal barışa katkı sunulması amacıyla Anayasa’nın 98’inci, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını arz ve teklif ederiz.
GEREKÇE
2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas'ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Kültür Etkinlikleri sırasında Madımak Oteli’nde konaklayan sanatçı, yazar, akademisyen ve katılımcıların hedef alındığı bir katliam yaşanmıştır. Aralarında Edibe Sulari, Nesimi Çimen, Metin Altıok, Hasret Gültekin, Muhlis Akarsu, Asım Bezirci ve Behçet Aysan gibi aydınların da bulunduğu, 12 yaşındaki Koray Kaya ve 15 yaşındaki Menekşe Kaya gibi semah ekibinden çocukların da olduğu 33 kişinin otelde yakılarak katledildiği bu katliam toplumun geniş kesimlerinde büyük üzüntü ve infial yaratmıştır. Olayda ayrıca iki otel görevlisi ile saldırgan gruptan oteli ateşe verenler arasındaki iki kişi de yaşamını yitirmiştir.
Canlı yayında saatlerce alevler içinde kalan otelin görüntüleriyle hafızalara kazınan bu katliam, Türkiye’nin toplumsal yapısında derin etkiler yaratmış; farklı inanç ve düşünce çevrelerinde silinmeyen bir kırılma noktası olmuştur. Olayın gerçekleştiği dönemde yaşanan gelişmeler, kamuoyunda geniş yankı uyandırmış; uzun yıllara yayılan yargı süreçleri, bir insanlık suçu niteliğinde olan Sivas Katliamının yalnızca bireysel bir suç değil, aynı zamanda toplumsal bir yüzleşme ihtiyacını da beraberinde getirdiğini ortaya koymuştur.
Katliamın ardından açılan davalar, zaman içinde uzun ve karmaşık bir sürece evrilmiştir. Mahkeme süreçlerinin arkasındaki karanlık güçlerin ortaya çıkarılmaması, faillerinin birçoğuna ulaşılmaması ve bir insanlık suçu olmasına karşın davanın zaman aşımına uğraması gibi sebeplerle kamuoyunda tartışmalara neden olmuş, mağdur yakınlarının adalet beklentisi aradan geçen uzun yıllara rağmen karşılanamamıştır. Bu nedenle, katliamın tüm boyutlarıyla ele alınması, yaşanan acıların anlaşılması ve kamuoyunda oluşan soru işaretlerinin giderilmesi büyük önem taşımaktadır.
Madımak Oteli'nin geleceğine dair yapılan tartışmalar da bu bağlamda dikkate değerdir. Otelin bir utanç müzesine dönüştürülerek bir “anma mekânı” olarak değerlendirilmesine dair öneriler, özellikle katliamda hayatını kaybedenlerin yakınlarının ve Alevi kurumlarının taleplerini içermektedir. Bu taleplerin değerlendirilmesi ve kamuoyunun bu konuda bilgilendirilmesi, toplumsal yaraların onarılmasına yönelik bir adım olacaktır. Sivas Katliamı’nın, Türkiye’deki toplumsal barış ve ortak yaşam kültürünün gelişimi açısından kapsamlı şekilde incelenmesi, benzer acıların bir daha yaşanmaması için önleyici politikalar oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.
Yine aynı şekilde, bu katliam yalnızca bireysel suçlarla sınırlı görülmemeli, aynı zamanda bu tür toplumsal olayların hangi koşullarda ortaya çıktığı, hangi toplumsal dinamiklerden beslendiği, hangi önlemlerin alınmasının benzeri acıların yaşanmasını engelleyebileceği yönünde kapsamlı değerlendirmeler yapılmalıdır. Meclis tarafından yürütülecek şeffaf ve çok yönlü bir araştırma hem geçmişle yüzleşmeye katkı sunacak hem de geleceğe dönük iyileştirici önerilerin ortaya konmasını sağlayacaktır. Toplumsal barışın kalıcı hale gelmesi, ancak geçmişte yaşanan travmalarla sağlıklı bir şekilde yüzleşilmesiyle mümkündür. Bu yüzleşme, toplumu kutuplaştırmak için değil; ortak bir hafıza inşa ederek geleceği daha sağlam temeller üzerine kurmak için gereklidir.
Bu nedenle; Sivas Katliamının oluşum süreci, olayın gerçekleştiği gün yaşananlar, sonrasında yürütülen adli-idari işlemler ve bu olayın toplumsal etkileri, siyasi ve hukuki sorumluluklar dahil olmak üzere çok yönlü biçimde değerlendirilmelidir. Sivas Katliamının Meclis çatısı altında tüm yönleriyle araştırılması, yalnızca mağdur yakınlarının değil, tüm toplumun adalet ve hakikat talebine yanıt verecek; demokratik bir toplumun inşası ve geleceğe dair umut ve güvenin sağlanması, farklılıkların bir arada barış içinde yaşamasının teminat altına alınması için güçlü bir irade beyanı olacaktır.
